De koe en de planeet

Na een accept­abel warme dag zit ik in de trein te geni­eten van het boeren­land­schap tussen Ede en Amers­foort. De oran­je avond­zon zakt langza­am richt­ing hori­zon. In de lucht zie ik opval­lend veel lucht­bal­lon­nen dri­jven. Het moet ook wel fijn zijn om de druk­te even let­ter­lijk te over­sti­j­gen en een ander per­spec­tief te kri­j­gen op je dagelijkse omgev­ing. Wub­bo Ock­els, die nog iets hoger vloog en vanu­it de ruimte naar de aarde keek, raak­te diep door­dron­gen van de noodza­ak om onze pla­neet te bescher­men: “We zijn nu echt waar we zijn: op een prachtige pla­neet, waar we niet zon­der kun­nen. We zijn alle­maal astro­naut­en van het Ruimteschip Aarde.” (AD.nl)

Mars Koe

De men­sheid is nog niet klaar met het verken­nen van nieuwe gebieden. Vorig jaar is het project Mars One ges­tart. In 2024 wil dit project de eerste mensen naar Mars sturen om daar per­ma­nente bewon­ing te begin­nen. Hoe futur­is­tisch het ook klinkt, de tech­niek is beschik­baar en de plan­nen van Mars One zijn zeer concreet.

Ik vind het geen gek idee om op zoek te gaan naar een andere pla­neet want zoals het nu gaat hebben we de aarde over een paar hon­derd jaar wel opge­maakt. We ver­bran­den fos­siele brand­stof­fen in een suï­ci­daal tem­po omdat de economis­che trein moet bli­jven rij­den. We weten pre­cies welke activiteit­en ons kli­maat in de war bren­gen, maar ken­nis kan geen ver­schil mak­en als het niet wordt omgezet in beleid.

Wat mij brengt op het onder­w­erp koeien. Als ik futur­is­tisch word over mijn eigen lev­en, komen er stan­daard wel een paar koeien voor in dat plaat­je. Heel roman­tisch, in een weit­je met een geurige berg hooi en een boom waaron­der ze hun siës­ta kun­nen houden. Maar ik weet niet of ik deze droom ooit ga realis­eren, want vee­teelt heeft op ver­schil­lende manieren negatieve invloed op het milieu. In Europa is de sec­tor ver­ant­wo­ordelijk voor 10% van de uit­stoot van broeikas­gassen. Dit komt vooral door de pro­duc­tie van rund­vlees en zuiv­el. Een ander aspect is de ophop­ing van stik­stof door overbe­mest­ing. Ook de bio­di­ver­siteit wordt door het veran­derde landge­bruik steeds kleiner.

Kli­maatveran­der­ing veroorza­akt nu al honger, door­dat weerspa­tro­nen steeds extremer wor­den: meer droogtes en meer over­stro­min­gen. Oxfam voert actie om de grote voed­sel­pro­du­cen­ten op het mat­je te roepen voor hun bij­drage aan het kli­maat­prob­leem en hun passieve houd­ing als het gaat om oplossin­gen. Als Ned­er­landse con­sumenten kun­nen we de voetafdruk van de land­bouw verkleinen door min­der vlees en zuiv­el te eten dan de buiten­sporige (onge­zonde) hoeveel­he­den die we nu met ons allen verstouwen.

Don­derdag is het Envi­ron­ment Day. Lat­en we die vieren nu het nog kan. En als we uitein­delijk toch op Mars terechtkomen, wil ik graag een klein marskoet­je in onze achtertuincapsule.

Leestip: The Pro­tein Puz­zle, PBL Nether­lands Envi­ron­men­tal Assess­ment Agency, 2011.