Op de geboortedag van Charles Dar­win wil ik een boek bespreken dat ik vooral om de onder­ti­tel ben gaan lezen: Liv­ing with God and Dar­win. Om me heen heb ik alti­jd veel mensen gehad die lev­en met God, en anderen die lev­en met Dar­win. Maar het heeft een beet­je ont­bro­ken aan mensen die zow­el gelovig zijn als thuis in de evo­lu­tiebi­olo­gie. De schri­jver van dit boek is is wel zo iemand. Hij heet Charles Fos­ter en het boek heet The Self­less Gene.

Dar­win, de man uit Kent die zich toelegde op het fokken van duiv­en om zijn weten­schap­pelijke ideeën uit te werken. Evo­lu­tie was in die tijd al het gang­bare mod­el in de biolo­gie. Dar­wins bij­drage was het idee van natu­urlijke selec­tie. Ged­won­gen tot pub­li­catie door­dat A.R. Wal­lace onafhanke­lijk tot een vergelijk­bare the­o­rie was gekomen, verza­melde hij zijn aan­tekenin­gen in 1859 onder de titel On the ori­gin of species by means of nat­ur­al selec­tion. Dar­win had geen ken­nis over genet­i­ca, en kon dus niet uit­leggen hoe erfe­lijkheid pre­cies werk­te. Dit kreeg vorm aan het begin van de twintig­ste eeuw, ook in com­bi­natie met oude pub­li­caties van de geneti­cus Mendel (1866).

Natu­urlijke selec­tie vin­dt plaats door­dat er genetis­che vari­atie is. Deze vari­atie komt onder andere door mutaties en sek­suele voort­plant­i­ng. Als een organ­isme hier­door een eigen­schap kri­jgt die het voordeel geeft in de ‘strug­gle for life’, heeft het een hogere over­lev­ingskans en hier­mee een grotere kans om deze eigen­schap door te geven aan zijn nageslacht.

Fos­ter geeft een overzicht van de geschiede­nis van het cre­ation­isme, de vee­lal Amerikaanse stro­ming die een schep­ping in 7 keer 24 uur en een jonge aarde propageert. Ver­vol­gens noemt hij Richard Dawkins, de pro­feet van de natu­urlijke selec­tie. Met zijn boek The Self­ish Gene heeft hij bij het grote pub­liek een beeld van evo­lu­tie neergezet dat door de meeste weten­schap­pers niet wordt onder­schreven. Hem een ‘Dar­wini­aanse fun­da­men­tal­ist’ noe­men is onterecht, want Dar­win heeft her­haaldelijk aangegeven dat mod­i­fi­catie niet  alleen door natu­urlijke selec­tie wordt veroorza­akt (zoals in het citaat hierboven).

Source: www.bizarro.com

Cre­ation­is­ten zijn een makke­lijk mikpunt voor Dawkins, omdat ze de weten­schap niet serieus nemen. Alle fos­sie­len, alle organ­is­men die nu lev­en, wijzen con­sis­tent op een evo­lu­tion­aire beweg­ing. Er is weten­schap­pelijk debat, zoals op elk ter­rein, maar de wilde the­o­rieën van de cre­ation­is­ten vallen duidelijk niet onder die cat­e­gorie: Er is nog nooit een cre­ation­is­tisch peer-reviewed artikel gepub­liceerd. Ik vind het eerlijk gezegd schan­dalig dat ons tij­dens het EH-Basis­jaar haarfi­jn werd uit­gelegd hoe de aard­la­gen zijn ontstaan door de zond­vloed. Mor­re­len aan de waarheid is geen chris­telijke houd­ing. Het brengt schade toe aan het ima­go van chris­te­nen in het algemeen.

De con­clusie van de auteur is dat de cre­ation­is­ten en Dawkins het vooral erg met elka­ar eens zijn. Bei­den geloven in één sim­pel idee dat alles verk­laart. Bei­den zijn er ook van over­tu­igd dat de the­o­rie van evo­lu­tie door natu­urlijke selec­tie het bestaan van God uit­sluit. Met hun goed verkopende pub­li­caties houden ze elka­ar in stand.

Source: Don Addis

Fos­ter gaat verder met een besprek­ing van het weten­schap­pelijke bewi­js voor en tegen de twee posi­ties. En pas­sant wordt de Intel­li­gent Design the­o­rie verk­laard tot ver­momd cre­ation­isme. Een hoofd­stuk over altruïsme geeft de eerste ingrediën­ten voor het betoog van dit boek: Natu­urlijke selec­tie is, hoewel de sterk­ste, niet de enige kracht in de evo­lu­tie. Er is ook een kracht die samen­werk­ing en gemeen­schap bevordert. Toen­e­mende com­plex­iteit betekent bij alle organ­is­men toen­e­mende co-oper­atie; bin­nen het indi­vidu en tussen individuen.

Hier­na vol­gt een (voor mij iets te) uit­ge­breid hoofd­stuk over de uit­leg van Gen­e­sis 1 met ref­er­en­ties als Ori­genes en Calvi­jn. Het idee dat cre­ation­isme een cen­trale plaats heeft in de chris­telijke leer is een recente opvatting.

In het tweede deel van het boek wor­den de meer inter­es­sante vra­gen behan­deld. Wat zegt het over God dat Hij de wereld heeft gemaakt met behulp van natu­urlijke selec­tie? En hoe kijken we naar onszelf, wat maakt ons morele wezens? Deze blog is al veel te lang, dus dat komt vol­gende week.