Het is onze eerste ocht­end op Chiloé. We zijn halver­wege ons ont­bi­jt als mijn theele­pelt­je opeens op het schotelt­je begint te dansen. Op het­zelfde moment lijkt het alsof iemand op de deur aan het beuken is. Ver­baasd voe­len we de vlo­er trillen. Dan pas realis­eren we ons dat het hele huis heen en weer schudt. Dit is dus hoe een aard­bev­ing voelt. De Chile­nen in het hos­tel mak­en geen aanstal­ten om naar buiten te ren­nen, dus bli­jven wij ook maar zit­ten. Na een paar sec­on­den is het alweer voorbij.

Voor Chileense begrip­pen was dit geen opmerke­lijke gebeurte­nis. Het land ligt op de grens van tek­tonis­che plat­en die naar elka­ar toe bewe­gen. In de geschiede­nis van het land komen daar­door enorme aard­bevin­gen voor, die vaak ook tsunami’s veroorza­k­en. Toen Dar­win in 1835 met de Bea­gle aan­legde, maak­te hij de aard­bev­ing bij Con­cep­ción mee, die de com­plete stad in puin legde. Hier op Chiloé hebben de mensen het nog vaak over de aard­bev­ing van 1960, de krachtig­ste die wereld­wi­jd ooit geme­ten is. Isabel Allende beschri­jft het als vol­gt: “In de tien minuten dat de aard­bev­ing duurde, krompen de meren, verd­we­nen hele eilan­den, sperde de aarde zich open en zak­ten trein­rails, bruggen en wegen de diepte in.”

De tek­tonis­che plat­en waar Chili door gevor­md wordt en de locatie van Chiloé, waar we nu zijn.

Wat wij voelden tij­dens het ont­bi­jt was een naschok van de aard­bev­ing van afgelopen ker­stdag, met een epi­cen­trum in de oceaan vlak ten zuiden van Chiloé. De schade viel mee die dag, het groot­ste nieuws was dat een stuk van de weg die net vernieuwd was, weer was opge­bro­ken. Toen we lat­er die dag met de bus over het eiland reis­den, zagen we de grote brokken beton nog liggen.

Het natu­urgeweld in Chili beperkt zich niet tot aard­bevin­gen. Op het moment woe­den er enorme bos­bran­den in het gebied ten zuiden van San­ti­a­go, de erg­ste die het land ooit heeft gek­end. Dezelfde ver­woest­ing die Dar­win aantrof in Con­cep­ción zien wij deze week op de tele­visie: mensen die hun huis en gewassen kwi­jt zijn, boerder­i­jdieren die doo­dgaan van de honger. De ‘natu­urlijkheid’ van deze bran­den is trouwens relatief want in een aan­tal gevallen zijn er aan­wi­jzin­gen dat ze zijn aangestoken.

Al met al heb ik ken­nis gemaakt met de gevaar­lijke en onvoor­spel­bare kant van Chili. Op de boerder­ij waar we nu ruim een week zijn, laat de natu­ur zich van een hele andere kant zien. In het veld groeit en bloeit van alles: aard­beien, erwten, aar­dap­pels en vooral veel groen­ten die ik niet ken. Er zijn grote (onver­war­mde) kassen, waar onder andere druiv­en en tomat­en groeien. En dat alle­maal volledig biol­o­gisch, door slim gebruik te mak­en van natu­urlijke processen.

Deze boerder­ij is de enige op Chiloé die gecer­ti­ficeerde biol­o­gis­che pro­ducten verkoopt. De boerin geeft ook work­shops en is erg betrokken bij het in stand houden van inheemse var­iëteit­en. Er is veel te doen op het land en we mak­en lange dagen. Maar daarover lat­er meer. Nu weer aan het werk, en hopen dat de vol­gende aard­bev­ing nog lang op zich laat wachten…