Na een tropische week lijkt het alsof de herfst hier in Gillingham eindelijk begonnen is. Tijd voor een herfstverhaal van Thich Nhat Hanh. Hij vertelt hoe hij in het park is en helemaal opgaat in de beschouwing van een klein boomblaadje. Hij heeft een heel gesprek met het blad, en komt erachter dat de boom niet alleen de moeder van het blad is, maar het blad ook de moeder van de boom:
De boom vervoert sap naar de bladeren, en met de hulp van de zon en gassen maken de bladeren er verrijkt sap van. Dit sturen ze terug om de boom te voeden. Daarom zijn de bladeren ook de moeder van de boom. Omdat het blad via een stam verbonden is met de boom, is de communicatie tussen hen makkelijk te zien. (…)
De Aarde is onze moeder. Er zijn een heleboel stammen die ons verbinden met onze moeder Aarde. Er zijn stammen die ons verbinden met de wolken. Als er geen wolken zijn, is er voor ons geen water om te drinken. Hetzelfde geldt voor de rivier, het bos, de houthakker en de boer.
Onze afhankelijkheid van alles om ons heen leidt eigenlijk tot de vraag: Waar leggen we de grens van het ‘zelf’? Houd ‘ik’ op te bestaan op de grens van mijn huid met de atmosfeer? Als die atmosfeer er niet was, konden mijn longen geen zuurstof opnemen en zou mijn hart niet kloppen.
Joanna Macy legt uit hoe het begrip ‘eigenbelang’ een bredere betekenis kan krijgen: “Het komt niet bij me op om jou te smeken om alsjeblieft je been niet af te zagen, omdat je been deel is van jouw lichaam. In feite zijn de bomen in het Amazonegebied ook deel van ons lichaam, als onze externe longen.”
De Dalai Lama benadrukt ook altijd dit principe van interdependentie, onderlinge afhankelijkheid: “Het probleem van de ander is ook mijn probleem.” In de boekenserie The Wheel of Time komt een volk voor dat de “Way of the Leaf” volgt. Deze mensen trekken rond in woonwagens en worden door andere mensen geminacht. Ze gebruiken geen geweld, zelfs niet om zichzelf te verdedigen. Een boomblad doet immers niemand kwaad en verzet zich niet tegen de wind die het van de boom laat vallen.
En daarmee sluit Thich Nhat Hanh zijn verhaal af:
Ik vroeg het blad of het bang was omdat het herfst was en de andere bladeren al aan het vallen waren. Het blad zei: “Nee. (…) Ik heb hard gewerkt om te helpen de boom te voeden, en een groot deel van mij is nu in de boom. Ik ben niet beperkt tot deze vorm. Ik ben ook de hele boom, en als ik terug ga naar de grond zal ik de boom nog steeds voeden. Dus ik maak me totaal geen zorgen.”
Het waaide die dag, en na een tijdje zag ik dat het blad de tak verliet en naar de grond zweefde, vrolijk dansend, omdat het zichzelf al daar in de boom zag. Het was zo blij. Ik boog mijn hoofd in de wetenschap dat ik veel van dat blad kan leren.
Bronnen
- Thich Nhat Hanh, 1991. Peace is Every Step: The path of mindfulness in everyday life (mijn vertaling)
- Joanna Macy, ‘The Greening of the Self’, In: Llewellyn Vaughan-Lee (editor), 2013. Spiritual Ecology
- Video fragment van de Dalai Lama
- Robert Jordan, The Wheel of Time (serie)
- Foto’s zijn zoals altijd door Freddy gemaakt. ;-)
Mooi verhaal, maar wel een erg vergaande vorm van antropomorfie, blaadjes aan wie wij menselijke eigenschappen toekennen. Nou ja, dat we vaker. We struikelen over een steen en zeggen “stomme steen”, enz.
Wel doorgaan met je verhalen hoor.
Groet.
Je begeeft je met deze Column in het illustere gezelschap van Prinses Irene, groots…