Ik doe mee met een studiegroep die Laudato Si behandelt, de encycliek van paus Franciscus. We doen dit aan de hand van een studiegids van CAFOD, een katholieke hulporganisatie. Ik vind de avonden heel inspirerend. Hier is een filmpje:
Het filmpje is een oproep tot actie, maar de basis hiervoor is spiritueel. Het grote thema van Laudato Si is onze relatie met de aarde, ons gemeenschappelijke huis. Dat begint met liefde en zorg voor de aarde.
In de avonden ben ik voor de zoveelste keer op pad met Frodo en reisgenoten in The Lord of the Rings. Toen ik weer het verhaal las over hun bezoek aan Galadriel de elvenkoningin, viel het me op hoe vanzelfsprekend de elven het vinden dat ze één zijn met de natuur. De reizigers krijgen mantels, en als Pippin vraagt of het magische mantels zijn, zegt de elf dat hij niet weet wat dat is, maar:
They are elvish robes certainly, if that is what you mean. Leaf and branch, water and stone: they have the hue and beauty of all these things under the twilight of Lórien that we love; for we put the thought of all that we love into all that we make.
In The Lord of the Rings zijn de elven de belichaamde weemoed. Alles aan hen straalt uit dat hun dagen in Midden Aarde geteld zijn. Het bos verdwijnt in hoog tempo in de ovens van Saruman, waar machines worden gemaakt voor de oorlog: “He has a mind of metal and wheels; and he does not care for growing things, except as far as they serve him for the moment.” Het geluid van staal op staal contrasteert met de liefelijke tonen van het lied van Galadriel.
Het doet me denken aan Koekoekskind, een van mijn meest geliefde boeken. Saaski, de hoofdpersoon, is een elfenkind dat is verwisseld met een mensenkind. In dit boek zijn elfen de wezens die mensen zich in de Middeleeuwen voorstelden: Ze veroorzaakten ziektes, ontvoerden kinderen en verleidden mensen met hun betoverende muziek. Deze wilde en ondeugende wezens met een kwaadaardig randje waren sterk gelinkt met de natuur. Saaski kan bijvoorbeeld niet tegen ijzer.
Of het nu natuurgeesten of halfgoden zijn, elven zijn “less interested in themselves than men are, and better at getting inside other things.” De elven hebben zoveel met de bomen gepraat dat de bomen terug begonnen te praten. Dat is St Franciscus van Assisi waarschijnlijk niet overkomen, maar zijn naamgenoot raadt ons wel aan om elf-achtig te leven:
Als wij zonder deze openheid voor de verbazing en de verwondering de natuur en het milieu benaderen, als wij niet meer de taal spreken van broederschap en schoonheid in onze relatie met de wereld, zullen onze gedragingen die zijn van een overheerser, van een consument of van een pure uitbuiter van de natuurlijke bronnen, die niet in staat is paal en perk te stellen aan zijn directe belangen. Omgekeerd zullen soberheid en zorg spontaan ontstaan, als wij ons innerlijk verbonden voelen met alles wat bestaat.
En, niet te vergeten:
Laten wij zingend de weg gaan! Mogen onze strijd en onze zorg voor deze planeet ons de vreugde van de hoop niet ontnemen!
In die geest is hier als afsluiting nog een elvenlied:
https://youtu.be/Depf1gKhBno
Source picture: simaell.deviantart.com
Mooi stukje. Die elfen uit Lord of the rings behoren tot mijn favoriete “volken”.
Groet, ook voor Freddy
oom Jan