In het boek Flight Behav­iour van Bar­bara King­solver is de hoofd­per­soon op zoek naar veran­der­ing. Sinds ze op haar zeven­tiende zwanger werd is de loop van haar lev­en door anderen bepaald. De komst van duizen­den Monarch vlin­ders naar de bergen rond het afgele­gen dor­p­je zetten dat lev­en op zijn kop. Ze raakt betrokken bij de onder­zoek­ers die deze vlin­ders vol­gen, en komt erachter dat dit prachtige ver­schi­jnsel in werke­lijkheid een nood­kreet is van een ern­stig ver­sto­orde pla­neet. In het dorp is neemt iedereen aan dat alles alti­jd het­zelfde zal bli­jven. Maar het wordt duidelijk dat de wereld verandert.

Van­daag las ik Mar­garet Atwood’s essay: ‘It’s not Cli­mate Change — it’s Every­thing Change’. Dit gaat erover dat we ons energie sys­teem moeten veran­deren. Net als de mensen in het dorp rea­geren veel mensen op het nieuws over kli­maatveran­der­ing door hun kop in het zand te steken. De toekomst is ver en gevaar­lijk, en we willen er liev­er niet aan denken: “Na ons de zondvloed”.

In Par­i­js wordt komende maand een kli­maat­top gehouden van de Verenigde Naties. Het doel van deze con­fer­en­tie is om een bindend en uni­verseel kli­maatver­drag af te sluiten. Een eerdere poging hier­toe (Kopen­hagen 2009) mis­luk­te. Het tem­po waarop politi­ci het eens wor­den over maa­trege­len staat in schril con­trast met de snel­heid waarmee het kli­maat op het moment veran­dert. Atwood noemt drie waarschuwin­gen: De vervuil­ing en opwarm­ing van de ocea­nen waar­door algen bedreigd wor­den die onze zuurstof pro­duc­eren; de huidi­ge droogte in Cal­i­fornië; over­stro­min­gen door de sti­j­gende zeespiegel.

Er is veel te win­nen als we posi­tief nadenken over de toekomst. Onze huidi­ge cul­tu­ur is gevor­md door fos­siele brand­stof­fen en heeft pro­duc­tie en con­sump­tie als belan­grijk­ste waar­den. In een samen­lev­ing die gebaseerd is op duurzame energie gaat het niet om wat je koopt maar om wat je beschermt. Je bent je ervan bewust dat onze pla­neet niet ein­de­loos kan bli­jven geven.

De groep 350.org voert op het moment cam­pagne om investerin­gen in fos­siele brand­stof­fen te stop­pen. Dit is een rev­o­lu­tie waar­bij wij als indi­viduen het ver­schil kun­nen mak­en. Staat jouw geld nog bij een bank die de fos­siele indus­trie finan­cieert? Denk ook aan de lokale over­heid, ons pen­sioen­fonds, onze uni­ver­siteit, onze werkgev­er, onze kerk… Alle­maal insti­tuten die we kun­nen aanspreken op hun verantwoordelijkheid.

Paus Fran­cis­cus heeft een mooie ency­cliek geschreven over de zorg voor de aarde, maar het Vat­i­caan staat nog niet te sprin­gen om te desin­vesteren in fos­siele brand­stof­fen. Lat­en we hopen dat de wereldlei­ders in de licht­stad Par­i­js de deur wijd open zullen zetten voor nieuwe energie. Dat hebben we hard nodig!

Verder lezen:

• Mat­ter: Mar­garet Atwood, It’s not Cli­mate Change — it’s Every­thing Change (27 July 2015)
• Green Alliance: Paris 2015 — Get­ting a glob­al agree­ment on cli­mate change
• Ned­er­landse Fos­siel Vrij website
• Divest­ment Guide (350.org)
• Lauda­to Si, Pauselijke Ency­cliek (Maart 2015)
• Guardian: Vat­i­can ‘may’ con­sid­er divest­ment from fos­sil fuels, despite pope’s call to arms (1 July 2015)

Foto: Samuel from Tolu­ca, Mexico