De manoeuvre ‘demonstratief weglopen tijdens VN-vergaderingen’, die Ahmadinejad weer eens effectief heeft uitgelokt, blijkt breed inzetbaar. Ook de Madagassische delegatie maakt zich in New York bij tijd en wijle uit de voeten, en wel wanneer één van de SADC-landen het woord neemt. Hiermee is de ruzie tussen de SADC en de huidige regering van Madagascar een openlijke oorlog geworden.
De politieke verhoudingen zoals ik die eerder beschreven heb, lijken nog altijd muurvast te zitten, en de bemiddeling door de SADC (in de persoon van Chissano) draagt alleen maar bij aan de verdeeldheid. De afgelopen dagen is er een nationale conferentie gehouden, die echter niet werd erkend door de politieke tegenstanders van Rajoelina. Zij namen dan ook geen deel aan de onderhandelingen. Chissano schaart zich achter hun standpunt dat de conferentie gemanipuleerd is door de huidige regering en dus niet voldoet aan de heilige drieslag: neutraliteit, onpartijdigheid en transparantie. Hij wil nu een nieuwe conferentie gaan houden, waarbij het duidelijk mag zijn dat Rajoelina waarschijnlijk niet komt opdagen.
Het lijkt erop dat Chissano en de SADC te goede vriendjes zijn met de ex-presidenten van Madagascar om hier een onpartijdige rol te kunnen spelen. Aan de andere kant lijken ze wat betreft de conferentie wel een punt te hebben – er is bijvoorbeeld besloten de minimum-leeftijd voor een presidentskandidaat te verlagen naar 35 jaar. Dubbelcheck met de leeftijd van Rajoelina… hmm…
Hoewel de gevolgen van handelssancties het leven er niet makkelijker op maken, lijkt er voorlopig geen sprake te zijn van een burgeroorlog. Elders in Afrika lopen conflicten met een groter risico op explosie. In de schaduw van de VN-conferentie is er in New York ook aandacht voor de situatie in Sudan. Met nog ongeveer 100 dagen te gaan tot het referendum over afsplitsing van het zuiden, lijkt de kans klein dat de planning daar gevolgd gaat worden (zie hier een actueel overzichtje). Dat kan alleen maar onrust en nieuw geweld betekenen.
Aan dit soort verhalen zijn we natuurlijk gewend. Daarentegen riep de president van Malawi, in zijn functie als huidige voorzitter van de African Union, de VN-vergadering op om zijn ‘Afro-optimism’ te delen. Ik denk inderdaad dat de berichtgeving over dit continent doorgaans te negatief gekleurd is. Het constante gesmijt met ‘Afrika heeft … nodig’ (vult u maar in: democratie, nee eerder ondernemerschap, een middenklasse, of toch klamboes) komt mij ook niet bijzonder vruchtbaar voor. Al was het alleen maar omdat Afrika geen land is, maar een continent waarop zich ruim een kwart van de landen van de wereld bevinden. En zoals voor alle regio’s en onderwerpen geldt, staat de airtime op het journaal niet in verhouding tot de werkelijke omvang van bestaande problemen en mogelijkheden voor de toekomst.
Als het over Afrika gaat, regent het, geheel begrijpelijk, al snel stereotypen. Die zijn vrij onschuldig, zolang we ze kunnen onderscheiden van de realiteit. Tussen het negeren van chronische problemen en het uitvergroten van weer andere problemen, moet er een manier zijn om op een realistische manier bezig te zijn in dit fascinerende deel van de wereld. De politieke spanningen in Sudan, het geruzie in Madagascar, maar ook de bloeiende landbouw in Malawi en het WK voetbal in Zuid-Afrika zijn geen geluiden vanaf een andere planeet. Het zijn onderdelen van dezelfde wereld waarin u elke dag met uw broodtrommeltje naar uw werk of onderwijsinstelling fietst. Bekeken vanuit Madagascar trouwens een merkwaardige gewoonte, dit overslaan van de rijstmaaltijd tussen-de-middag…
Ik heb een hoop linkjes in dit bericht gestopt, als afsluiting en leestip volgt hier de laatste: Een artikel van Achille Mbembé, Aux Africains de se battre (april 2010). De meeste Franstalige Afrikaanse landen vieren dit jaar hun 50e onafhankelijkheidsdag. De volgende 50 jaar vormen een grote uitdaging voor overheden, het bedrijfsleven en de civil society. Allereerst geldt dat voor ieder op zijn/haar eigen plaats, in eigen land en onder eigen verantwoordelijkheid. Maar Mbembé herinnert ons ook aan de inter-nationale solidariteit, die mensen verenigt rondom een overtuiging:
La coalition de tous ceux qui croient que, sans sa part africaine, non seulement la sécurité de notre monde ne sera pas garantie, mais aussi que notre monde, décidément, sera plus pauvre encore en esprit et humanité.
je zou natuurlijk ook kunnen betogen dat afrika wel een land is. dat jij de leiding bent en dus eigenlijk in ballingschap. moet je nu nog een beetje handig onderhandelen en een benoeming als presidente for life ligt in het verschiet en wie niet mee wil doen gaat maar naar europa toe
euraka nog ff door maaike
groetjes niels