Onlangs hebben we de BBC serie Planet Oil gekeken. Een interessant verhaal over de geschiedenis van olie, maar met een deprimerend einde. Onze verslaving aan fossiele brandstoffen heeft de ecologische balans van de planeet grondig verstoord. Het is frustrerend om te zien hoe langzaam de ontwikkeling van alternatieve energie gaat, vooral doordat er op beleidsniveau niets gebeurt. Zo kan de concentratie van CO2 in de atmosfeer steeds nieuwe records breken.
We aren’t done yet. Greater concentrations will be achieved, thanks to all the existing coal-fired power plants, more than a billion cars powered by internal combustion on the roads today and yet more clearing of forests.
Scientific American, 5 maart 2015
Uit het laatste rapport van de IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) blijkt dat de risico’s van klimaatverandering niet gelijk zijn verdeeld. De mensen die het zwaarst worden getroffen zijn de achtergestelde groepen in de samenleving. Dit zijn bijvoorbeeld kleinschalige boeren in ontwikkelingslanden die voor hun bestaan afhankelijk zijn van wat ze op hun land produceren. Door droogtes en overstromingen worden deze gemeenschappen tot de rand van de wanhoop gedreven. De problemen hangen samen met grote migratiestromen, politieke instabiliteit en gewapende conflicten.
Iemand die het verband tussen milieubescherming en maatschappelijke ontwikkeling verpersoonlijkte, was Wangari Maathai. Deze vrouw uit Kenia heeft in 2004 de Nobelprijs voor de Vrede gekregen. Haar organisatie, de Green Belt Movement, richt zich op vrouwelijke kleinschalige boeren om samen met hen hun leefomgeving te verbeteren. Hun meest iconische activiteit is het planten van bomen. Door het werk van Maathai werden mannen en vrouwen zich ervan bewust dat ze de natuur nodig hadden en dat ze zelf actie konden ondernemen om te zorgen voor hun omgeving. Behalve hun ecologische impact, werden de bomen ook een symbool voor vrede.
Deze vastentijd serie gaat erover dat Christus onze vrede is. Een liberale of feministische blik op het begrip vrede bevat begrippen als mensenrechten, gender equality, democratie, economische welvaart, gezondheid, onderwijs en milieu. Het is interessant dat we deze visie ook in de Bijbel tegenkomen. Belousek zegt het als volgt:
Shalom denotes a fundamentally “all right” situation in which everything has its proper place and function; it implies right-relationship — each person within him- or herself and with one another, humans with the earth, and humans with God.
Dit is geen toekomstdroom voor na de apocalyps of wat dan ook. De vredesmissie van Jezus vindt plaats in de wereld waarin ik dit nu typ, waarin 748 miljoen mensen geen toegang hebben tot schoon drinkwater en waarin Justin Bieber al een week lang zijn verjaardag aan het vieren is. Harmonie lijkt verder weg dan ooit.
Door het kijken naar Planet Oil ben ik weer met mijn neus op de feiten gedrukt. Het lijkt alsof onze individuele keuzes geen verschil maken. Maar dat doen ze wel. We kunnen onze eigen ecologische voetafdruk verkleinen. En we kunnen actie voeren om de politiek te dwingen concrete maatregelen te nemen. “Uit de aarde bloeit de waarheid op” — te beginnen in ons eigen tuintje!
Bronnen:
- Scientific American, CO2 Levels for February Eclipsed Prehistoric Highs, 5 maart 2015.
- IPCC, Climate Change 2014 Synthesis Report.
- Wangari Maathai, Nobel Lecture, 10 december 2004.
- WaterAid
- Darrin W. Snyder Belousek, 2011, Atonement, Justice and Peace.
- Foto Wangari Maathai: Charley Gallay/Getty Images
Goed en doordacht stukje Maaike! Mooi.
Hartelijke groet.
Amen, Sister! ja, te beginnen in ons eigen tuintje. Iets daarvan: Vanavond gaan we naar de Biddag-dienst, thema: bidden voor genoeg, hier en daar ( Ik maak net de liturgische tafel klaar met producten uit de Lidl die van heinde en ver komen, speciebonen uit Senegal, rooibos thee uit Zd. Afrika, rijst uit Suriname, etc. naast de Hollandse brood, melk, wortels en spruiten. Met een Afrikaanse muziekgroep. Veel Shalom!