We zitten midden in de kersttijd, een periode die warme gevoelens oproept en mensen dichter bij elkaar brengt. Vorig jaar rond deze tijd woonden we in Engeland, en zagen we in Londen de lichtjes, de Noorse kerstboom op Trafalgar Square en de sfeervolle winkelstraten. We zongen Carols in St Martin in the Fields. Tijdens de kerstdagen viel er vooral regen, maar later hebben we een hoop sneeuw gehad.
Kerst in Londen
Dit jaar zijn we naar Tana gereisd om vanuit hier onze kerstvakantie te ondernemen. De regentijd is begonnen en overal stroomt het water ongeremd van hoog naar laag. Het stroomt door de rijstvelden, waar de jonge rijst felgroen opsteekt. Het water stroomt langs de weg, het stroomt over de weg en er onderdoor. De taxi-brousse worstelt zich er dapper doorheen.
Kerst in Madagascar
Het liedje Do They Know It’s Christmas sluipt mijn gedachten binnen. Een groep artiesten, onder de naam Band Aid, heeft dit nummer in 1984 geproduceerd om geld op te halen voor het bestrijden van de hongersnood in Ethiopië (hier schreef ik al eerder over). Het liedje zet natuurlijk een volledig verdraaid beeld neer van Afrika. Ik denk niet dat mensen een traan zullen laten omdat er geen sneeuw in Afrika is (bovendien is er wel sneeuw, zoals op Mt Kenya). Of neem bijvoorbeeld de zin:
Where nothing ever grows,
No rain nor rivers flow.
Als dit over het Afrikaanse continent gaat, is het simpelweg onzin. Als alleen de situatie in Ethiopië bedoeld wordt, is het nog steeds onzin. De hongersnood werd veroorzaakt door wanbeleid en geweld van een despotisch regime. De lage regenval kwam hier overheen, met gruwelijke gevolgen omdat mensen die geen structuren meer hadden, ook het laatste redmiddel verloren: de eigen productie.
Het landschap waar we nu doorheen rijden, zit vol met beloftes. Water is leven, voor mensen, dieren en planten. Natuurlijk kan water ook destructief zijn. Maar in de vorm van de regen waar naar uitgekeken is, is het een waar kerstcadeau. “The only gift they’ll get this year is life” — niet te versmaden!
En de centrale vraag van dit liedje, “Do they know it’s Christmas time?”, is gemakkelijk te beantwoorden: De christenen en de winkeliers weten het heel goed. Bij aankomst in Tana zagen we direct al een verkoper met plastic kerstboompjes. Inclusief sneeuw.
P.S. Lees ook dit (oude) artikel in Times: Do They Know It’s Simplistic?
Dank voor je heldere blik op de Afrikaanse situatie. Goede feestdagen en Gelukkig 2014.
Prachtig die natte rijstvelden… Kerstcadeau: water, gratis uit de hemel, en groei en bloei bevorderend… krachtige metafoor hoor! Geniet van Tana en warme seasons greetings.